Roemrijk verleden
Zwemvereniging Haerlem is een jonge vereniging met een roemrijk verleden. Opgericht in 2010 maar met een historie die teruggaat tot 1900. In juni van dat jaar werd in Haarlem, dat geldt als een van de steden die de bakermat vormden voor de zwem-en waterpolosport in Nederland, HVGB opgericht. HVGB was de eerste nationale kampioen heren waterpolo in het seizoen 1900 – 1901 en het damesteam van HVGB won in 1906 de eerste dames polowedstrijd in Nederland tegen HDZ uit Amsterdam met 4-0. HVGB is uiteindelijk met vier andere Haarlemse zwemverenigingen stapsgewijs vanaf 1970 samen gegaan in zwemvereniging Haerlem.
100 jarig jubileum
Het ontstaan, de clubhistorie en de diverse opeenvolgende fusies van de vijf afzonderlijke zwemverenigingen HVGB, DWR, zv Haarlem, NVA en Njord’59 zijn uitgebreid vastgelegd in twee boekwerken (‘100 jarig jubileum NVA/HHC en 25 jaar Rapido’82). Hier wordt volstaan met een zeer beknopte samenvatting.
Na HVGB werd in 1913 de tweede Haarlemse zwemvereniging opgericht. Ook dat was een primeur voor Nederland omdat dit de eerste zwemvereniging was die uitsluitend toegankelijk was voor vrouwen. De Waterratten (DWR) zag in 1923 als derde zwemvereniging het licht omdat er behoefte ontstond aan een zwemvereniging die algemeen toegankelijk was. HVGB hanteerde in die tijd nog een ballotage en behield daarmee lang haar elitaire karakter. DWR had al snel te maken met een afsplitsing van een aantal leden die in 1928 zwemclub Haarlem oprichtte omdat zij zich meer – dan bij DWR mogelijk was – op het wedstrijdzwemmen wilde richten. Zwemclub Haarlem was aanvankelijk een mannenclub, die zich ook tot een algemene vereniging ontwikkelde doordat in 1936 ZIGNEA opgeheven werd en de vrouwen naar zwemclub Haarlem overstapten.
In 1947, een tijd dat de verzuiling in Nederland nog hoogtij vierde, was het de toenmalige bisschop van Haarlem die de aanzet gaf tot de oprichting van een katholieke zwemschool. Deze zwemschool groeide langzamerhand uit tot de volwaardige zwemvereniging Nil Volentibus Arduum (N.V.A). Tenslotte werd in 1959 een vijfde Haarlemse zwemvereniging opgericht die met haar naamgeving Njord ’59 teruggreep op de oeroude Noorse mythologie, maar een kind was van de democratiseringsbeweging van de eind jaren vijftig, begin jaren zestig.
Deze vijf afzonderlijke verenigingen en de tijdelijke fusieverenigingen HHC (HVGB en zv Haarlem in 1970) NVA/HHC (NVA en HHC in 1979) en Rapido’82 (DWR en Njord’59 in 1982) hebben in de loop der tijd hun sporen in de nationale zwem- en waterpolocompetitie verdiend.
Jubileumboek 25 jaar Rapido’82
Geredigeerd en samengesteld door Herman van Lienden.
Nieuwjaarsduik
De geschiedenis van ZV Haerlem is onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van de Nieuwjaarsduik op het strand van Zandvoort verbonden. Het was immers Ok van Batenburg, mede-oprichter en trainer van Njord 59, trainer van DWR en Rapido 82 en Erelid, die in 1960 de eerste nieuwjaarsduik organiseerde. In de jaren daarna is de nieuwjaarsduik uitgegroeid tot een evenement dat door heel Nederland en zelfs over de hele wereld wordt gehouden.
Interview met Ok van Batenburg:
Op het youtubekanaal van Jan Stocker, zelf jaren lang actief lid van DWR en Rapido 82, staan enkele leuke filmpje van het IZEPO toernooi en de nieuwjaarsduik uit de jaren 70 van de vorige eeuw.
Uit de oude doos
